Soyut Fotoğraf – 6: Soyut Görme Yeteneği – Sağ Beyin’i Açma Alıştırmaları

Posted by Vedat Konyalı on 25 Ocak 2011 · 8 Yorum 

Soyut Fotoğraf serimize Sağ Beyin-Sol Beyin ve Fotoğraf konulu yazı serimize Sağ Beyin Açma Alıştırmaları ile devam ediyoruz. Bu yazımdan başlayarak Sağ Beyin alıştırmaları için aşağıda  listelediğim 10 alıştırma üzerinde duracağım:

1. Soyut Görme Yeteneğinin geliştirilmesi
2. Odağın Yeniden Tanımlanması
3. Hayallerin / Rüyaların Fotoğraflanması
4. Gerçek Manzaranın / Peysajın Parçalanması
5. Hatıraların Fotoğraflanması
6. Duyguların Fotoğraflanması
7. Müziğin Fotoğaflanması
8. Gerçekliğin Soyuta Dönüştürülmesi
9. Renkli görüntünün, Siyah-Beyaz ve Renkli Fotoğraflanması
10. Kokunun Fotoğraflanması

Alıştırmalarımıza başlamadan önce Sağ Beyin-Sol Beyin’in soyut ve gerçekliğin fotoğraflanması açısından nasıl bir ayrım ile işlediğini aşağıdaki özet tablodan bakalım:

SAĞ BEYİN SOL BEYİN KARŞILAŞTIRMASI
Sağ Beyin	Sol Beyin
Ön-düşünce/düşünme olmaksızın bir konunun fotoğraflanmasına direkt dalış ve ilk bakışta konuya aşık olma (sürrealizmin automation ve bilinçaltının direkt açığa vurulma tanımı ile uyumlu)	Fotoğraflanacak konu için ön araştırma veya inceleme yapma, anlatma ve doğruluğunu gösterme eğilimi / gerekliliği (belgesel fotoğrafa daha yakın)
	Görsellerde daha fazla sözlü ifadeler fotoğraf içerisinde kendiliğinden sunulur (mesaj ileten /anlatan fotoğraflar)
Sanat, sadece görülenlerin ve konuların nasıl çereçvelenmesi gerektiğini içererek görselin en basit şekli ile kayıt edilmesi ile ilgilidir (minimalizm tanımına da uyumlu).
Fotoğrafçının görüşünü sunan daha fazla kişisel bakış açısının yansıtıldığı ve soyut fotoğraflardır.	Sağ beyinin düzenlemesi ile çekilen fotoğraflara göre daha doğrudan, önceden gözde canlandırılmış, ve gerçekçi görsellerdir.
Sağ beyin, fotoğrafçının aklındaki soyut alemi uyarır ve harekete geçirir.	Sol beyin, sanatçının belli bir mesajının ifade edilişini yönetir.
Sağ beyin, birçok insanın “belirli bir ana ilişkin ifade edilemez bir reaksiyon” olarak  açıkladıkları uyarıları yönetir.

.

Soyut görme yeteneğinin, bir başka deyişle sağ beyin kullanılarak fotoğraf çekmenin geliştirilmesi için aşağıdaki alıştırmaya birliktebakalım:

Soyut Görme Gücünün geliştirilmesi

Soyut görme yeteneği sözlü anlatımları kışkırtır, bu nedenle sizi özgür soyut uyarılarınıza, mecazi yaratıcılığınıza ve garanti edilemez önsezilere bağımlı kılar. Gelin çok fazla soyut kalmadan soyut bakış açısına aşağıdaki süreci takip ederek bir alıştırma ile giriş yapalım:

1. Geniş bir yüzeyin üzerine (masa vs) en yeni çalışmalarınızdan oluşan bir koleksiyonun baskılarını koyun.
2. Anlaşılmasını istediğiniz bir amaç doğrultusunda çektikleriniz hariç (bir konu/amaç/proje çalışması için çekilenler hariç), içgüdü ve istekleriniz doğrultusunda çektiğiniz 20 kadar fotoğrafınızı, veya bu civarda, masa üzerine farklı yönlerde gelişigüzel serpiştirin.
3. Konunun “İyi” bir açı ile veya düzenleme ile çekilmiş olduğu gibi önyargılı olma eğilimlerinden kaçınmak için, masanın etrafında fotoğraflardan gözlerinizi ayırmadan sürekli hareket edin.
4. Sezgisel ve hayal gücüne sahip sağ beyininiz baktığınız fotoğraflardan gruplama yaparak birleşik tek bir fotoğraf görmeye rehberlik edene kadar, birkaç farklı bakış noktasından ve geriden fotoğraflarınıza bakın.
5. Fotoğrafların neden birlikte uyduklarına ilişkin bir izahatta bulunamasanızda, içgüdüsel olarak belli bir uyumu yakaladıklarını bilirsiniz.
6. Aynı yolda biraraya getirilebilecek parçaları bulabilmek için masanın etrafında birkaç tur daha atın. Soyut görme yönünüz aynı anda birarada bir bütün oluşturabilecek veya birlikte uyumlandırılabilecek bütünün birkaç  parçasını gördü mü?
7. Cevabınız evet ise, fakat mantıklı bir şekilde “niçin/neden” sorusunu açıklayamıyorsanız, doğru yoldasınız.

Sezgisel olarak kararlarınız verilir verilmez, görsellerinizin eşanlı bir sunumu entellektüel bir düzenle olmaktan daha öteye geçer. Çünkü fotoğrafıçılığınızı tamamlayamaz, bir dereceye kadar kontrolü elden bırakırız.  Kendi sezilerinizle uyarılmaya açık olmak zorundayız. Bunun için fotoğrafların “hangi fotoğraf hangisi ile mantıken en eyi sunulabilir” şeklinde herhangi bir önceden kavranmış eğilim/görüş olmaksızın yorumlanmaya çalışılmasına gayret edilmelidir. Bu sunum bir toplama/derleme olmaktan ziyade, çeşitlilik içindeki bir soyut görüşün mantıksal bağıdır (kimi zaman mantıksal sürekliliğidir şeklinde de açıklayabiliriz).

Mark Feldstein – Diyaloglar / Dialogues Projesi (http://jplambert.foto.pagesperso-orange.fr/page6.html) 

Mark Feldstein – Binoculars 1992

Mark Feldstein ‘in fotoğraflarından da görülebileceği gibi süreklilik farklı türdeki görüntüleri içerebilir; mantığa dayanmak ve aynı türden olan görsellerin yanyana konulmasını veya dizilmesini gerektirmez.

Fotoğrafçı ve eğitmen Mark Feldsteinin gelin şimdi “Dialogues” (Diyaloglar) işimli çalışmaları için söyledikleri ve örneklerine birlikte bakalım.

Fotoğraf, genelinde, makineye bağlıdır. Öyleki daha az mükemmelliği elde etmek için bağzı iğnedeliği kameralar yaptım. Distorsyon istediğim için iğnedeliği ve çizgisel distorsyon elde etmek için panaromik kameralar ve balıkgözü lensler ile çalıştım. Kontrollü fotoğraflar ile kontrol dışı fotoğrafları biraraya getirmek istedim. Daha hayal gibi, daha düşündüğümüz şekildeydiler. Distorsyonla delilik derecesinde ve daha fazla oynadım, ve onları kontrollü görüntüler ile biraraya getirdim.  Her iki türdeki görüntü birlikte yaşadığımız hayatı daha fazla yansıtmaktadırlar.

Zamanın sadece belli bir kısmında veya tek bir mekanda düşünmeyiz. Değişik zamanlara ve mekanlara değen karmaşık bir görsel yapmakla, bazı şeyler olur. Onu çektiğim zaman parçaları çektiğimi bilirim, diğer parçalarla birlikte daha büyük bir parça içeririne girecektirler. En zor kısım karmaşık görsellerin (constructtions) yapılmasıdır. Bazen onlarla bir ay oynarım. Çekim kolaydır.

Kırpma yapmam. Her bir fotoğrafın diğer fotoğraflarlada kullanılabileceğini bildiğim için üstte veya altta yeralmaını önemsemem. Eylem etkileşimle gelir. Öyleki gördelerin kenarlarında bozulmalara müsaade ederim.

Benin gerçek amacım daha keskin, daha kontrollü görseller ile muhafaza edilir. Üç görüntüden ikisinde ne elde edeceğim hakkında bilgim yok. Kamerayı kasıtlı olarak hareket ettiririrm, öyle çok ki insanlar benim berbat bir hastalığımın olduğunu düşünürler ve benim için onu tutmayı teklif ederler.

Bazı kombinasyonlar diğerlerine göre daha fazla hikaye anlatırlar, bazıları ise daha az. “Diyaloglar” görsellerin arasında ne olduğudur. Daha az hikaye anlatan kombinasyonların görsellerini bir araya getirdiğimde, onları grupladığımda birşeyler olur. Bütün parçalardan daha büyüktür. Biraraya getirilen çalışmalar iş gördüğü zaman, biraraya gelen bir bütün, tatmin edici bir toplam olur. Daha sonra diyalog olur. Eğer fotoğrafların sırasını tersine çevirirseniz, en fazla odaklanılana (görselde: dürbün; merkeze alınan / ilgilenilen) duyarlılık olacağı için biraraya getirilen görsel bütün çalışmayacaktır. Bu görselde dürbün üstündeki iki görseli desteklemektedir. Bir yerdeğiştirme hareketinin mükemmelleştirilmesi gibidir.

Ortadaki görselde, bir körüklü makine üzerinde balıkgözü lens kullandım. Bu nedenle fotoğrafın nerede uyuşmazlığının olacağını hakkında bir fikrim yoktu. Fakat alttaki ve üstteki fotoğraflar tam kontrollüydüler (distorsyonsuz çekim). Ne elde edeceğimi bilmemek gerçek bir salıvermeydi. Filmi geliştirene kadar (banyo etmek) ne elde ettiğimi bilmeksizin.

Mark Feldstein – Diyaloglar projesinden diğer örnekler __________________________________________

Mark Feldstein: Pigs Head 1990

 

Mark Feldstein: Bud Pistols – 1990

Mark Feldstein: PONTIAC 1990

 

 

 

 

 

 

 

İlgili Diğer Yazılar:

_________________________________________________________

SOYUT FOTOĞRAF – 1: TANIM, YAKLAŞIM VE ESASLAR

SOYUT FOTOĞRAF – 2: YARATICI YAKLAŞIM

SOYUT FOTOĞRAF – 3: KOMPOZİSYON VE AYIKLAMA YÖNTEMİ

SOYUT FOTOĞRAF – 4: SOYUT FOTOĞRAF TEKNİKLERİ

SOYUT FOTOGRAF – 5: SOYUT FOTOĞRAFDA KONU

SOYUT FOTOĞRAF – 6: SOYUT GÖRME YETENEĞİ – SAĞ BEYİN’İ AÇMA ALIŞTIRMALARI

FOTOĞRAF AKIMLARI – MİNİMALİZM – 1 TARİHÇE VE TANIMLAMALAR

 

 

 

Kategori: FOTOĞRAF KÜLTÜRÜ